در جریان جنگ ها، حملات هوایی یا درگیری های شهری، آنچه بیشتر از هر چیز تهدیدکننده جان انسان هاست، لزوماً گلوله یا انفجار مستقیم نیست، بلکه آتش سوزی و دود حاصل از آن است. طبق آمار منتشرشده توسط سازمان جهانی بهداشت (WHO)، در مناطق جنگ زده و بحران زده، بیش از ۸۰٪ آسیب دیدگان ناشی از آتش سوزی ها دچار خفگی ناشی از استنشاق دود می شوند، نه سوختگی. همچنین گزارش NFPA (National Fire Protection Association) حاکی از آن است که بیش از ۵۰٪ مرگ های ناشی از آتش سوزی در ساختمان ها در همان ۳ تا ۵ دقیقه ابتدایی رخ می دهد.
در زمان جنگ یا حملات شهری، زمان طلایی برای نجات جان بسیار کوتاه است. امدادرسانی ممکن است به تأخیر بیفتد، و شرایط محیطی کنترل آتش را سخت تر می کند. بنابراین، دانستن اینکه در مواقع جنگ چه باید کرد مخصوصاً در لحظه وقوع آتش سوزی می تواند بین مرگ و زندگی تفاوت ایجاد کند.
بیشتر بخوانید: نکات ایمنی در جنگ
در مواقع جنگ یا حملات شهری، آتش سوزی یکی از تهدیدات بزرگ است. در چنین شرایطی، زمان برای نجات جان انسان ها بسیار محدود است. به همین دلیل، استفاده از سیستم های ایمنی مانند اسپرینکلر می تواند کمک شایانی در مهار سریع تر آتش کند و زمان لازم برای واکنش را فراهم آورد. اما در صورتی که آتش گسترده شود، اقدامات سریع و درست بسیار حیاتی است. در زیر، راهکارهای نجات در آتش سوزی و نحوه برخورد با وضعیت های مختلف را بررسی می کنیم.
| وضعیت پیش آمده | اقدام درست و توضیح کامل | نتیجه و هدف |
| مشاهده دود یا صدای مشکوک | ترک سریع محل پس از تشخیص خطر، بدون جمع کردن وسایل، با ذهن هوشیار | نجات در لحظه طلایی |
| گرمای زیاد در پشت درب | باز نکردن در، یافتن مسیر جایگزین یا ماندن در اتاق با علامت دهی از پنجره | جلوگیری از شعله ور شدن ناگهانی |
| دود در فضا | خزیدن روی زمین، پوشاندن دهان و بینی با پارچه خیس، حفظ آرامش | جلوگیری از خفگی و یافتن مسیر خروج |
| لباس آتش گرفته | ایستادن، خوابیدن، غلت زدن؛ عدم دویدن؛ کمک دیگران با پتو یا پارچه سنگین | خاموش کردن شعله و جلوگیری از سوختگی گسترده |
| فرد آسیب دیده از آتش | دورکردن از محل خطر، خارج کردن لباس، پوشاندن سوختگی با پارچه مرطوب، عدم استفاده از یخ یا پماد | کاهش عوارض و جلوگیری از عفونت |
| ناتوانی در خروج از ساختمان | بستن درزهای در، پناه گرفتن در اتاق امن، علامت دهی از پنجره، نشستن روی زمین | افزایش احتمال نجات در انتظار امداد |
| امکان بستن گاز یا برق وجود دارد | در صورت امن بودن، بستن شیر گاز و قطع برق از جعبه اصلی | جلوگیری از انفجار یا شعله ور شدن مجدد |
اولین اقدامی که در لحظه باید انجام دهید، تشخیص سریع دود، بوی سوختگی یا صدای غیرعادی است. بسیاری از آتش سوزی ها بی سروصدا آغاز می شوند و تنها با یک بو یا تغییر در هوا خود را نشان می دهند. اگر هر نشانه ای از آتش وجود دارد، نباید منتظر تأیید یا تکرار آن بمانید. بررسی سریع محل، سنجش شدت خطر و تصمیم برای خروج یا مقابله در همان ثانیه های اول باید انجام شود. هرگونه تأخیر، فاصله شما را از نجات بیشتر می کند. اگر آتش قابل مهار نیست یا شعله به سقف و وسایل بزرگ رسیده، باید بلافاصله از محیط خارج شوید.

وقتی آتش در خانه یا اطراف آن آغاز شده، ذهن ناخودآگاه درگیر ترس می شود. اما وحشت، بزرگ ترین دشمن شماست. اگر فریاد بزنید، بدوید یا شروع به جمع کردن وسایل کنید، نه تنها وقت حیاتی را از دست می دهید، بلکه ممکن است به مسیر اشتباهی بروید یا دیگران را نیز دچار وحشت کنید. آرام ماندن به شما این امکان را می دهد که صدای اطراف را بهتر بشنوید، راه های فرار را تشخیص دهید و حتی مسیرهای جایگزین را پیدا کنید. این مهارتی است که باید تمرین شود، اما حتی یک یادآوری ساده در آن لحظه می تواند به شما کمک کند.
اگر در خانه هستید، ابتدا باید تشخیص دهید آیا می توانید از خانه خارج شوید یا نه. هرگز درب اتاق یا راهرویی را که مشکوک به آتش در پشت آن است، به سرعت باز نکنید. باید پشت دست خود را به آرامی روی درب بگذارید. اگر در داغ باشد، به احتمال زیاد پشت آن شعله وجود دارد. در این صورت باید از مسیر جایگزین مثل پنجره، بالکن یا راه پله دیگر استفاده کنید. اگر هیچ مسیری در دسترس نیست، در را ببندید، همه درزها را با پارچه خیس مسدود کنید، و به سمت پنجره بروید و علامت بدهید. در صورت وجود دود، هرگز ایستاده حرکت نکنید. تنها راه ایمن، خزیدن روی زمین است، چون دود و گازهای سمی در ارتفاع بالا تجمع پیدا می کنند.

در صورتی که لباس شما یا یکی از اعضای خانواده آتش بگیرد، واکنش درست تفاوت بین سوختگی سطحی و سوختگی شدید است. هرگز نباید دوید، چون جریان هوا شعله ها را بیشتر می کند. شخص باید فوراً متوقف شود، روی زمین دراز بکشد و به پهلو یا پشت، غلت بزند. این روش باعث خفگی شعله و خاموش شدن آن می شود. اگر فرد دیگری حضور دارد، می تواند با پتو، پارچه سنگین یا کت، شعله را بدون فشار مستقیم خاموش کند. استفاده از آب در این مرحله ضروری نیست؛ کنترل حرارت و قطع اکسیژن مهم تر است.

اگر کسی دچار سوختگی شده، اقدامات اولیه در همان دقایق اول می تواند تأثیر مستقیم بر میزان آسیب و احتمال نجات او بگذارد. ابتدا باید فرد را از محل خطر دور کنید. لباس های سوخته را تا حد امکان به آرامی از تن خارج کنید، اما اگر به پوست چسبیده اند، آن ها را رها کنید. محل سوختگی باید با پارچه تمیز و مرطوب پوشانده شود. استفاده از یخ، روغن یا پماد ممنوع است؛ این مواد آسیب را بیشتر می کنند. هدف اصلی، حفظ دمای پوست و جلوگیری از آلودگی است. در صورتی که فرد بیهوش است، باید راه تنفس او را باز نگه دارید و وضعیت او را تا زمان رسیدن نیروهای امدادی پایدار نگه دارید.
در شرایطی که خروج از خانه ممکن نیست و راه های فرار بسته شده، باید به جای عجله یا تلاش بی هدف، اتاقی ایمن پیدا کنید. در این اتاق، تمام درزهای در را با پارچه خیس ببندید، تهویه را محدود نگه دارید، و سعی کنید به سمت پنجره بروید. نشانه دادن با فریاد، چراغ قوه یا پارچه رنگی، کمک می کند تا نیروهای امداد یا همسایه ها از حضور شما آگاه شوند. مهم است که در این مرحله دچار وحشت نشوید. تمرکز بر تنفس آرام، نشستن روی زمین و مصرف نکردن انرژی بی مورد، احتمال زنده ماندن را بالا می برد.
آتش سوزی در زمان جنگ یا حملات شهری، بحرانی است که به سرعت گسترش می یابد و در بسیاری از مواقع، فرصت واکنش طولانی نمی گذارد. اما نجات از چنین موقعیتی کاملاً امکان پذیر است، به شرط آنکه بدانیم چگونه باید رفتار کنیم. هر ثانیه ای که در تردید، ترس یا تصمیم گیری نادرست می گذرد، می تواند بهای سنگینی داشته باشد. فرار به موقع، حفظ آرامش، شناخت مسیرهای خروج، مدیریت دود و انجام کمک های اولیه، همگی عواملی هستند که تفاوت میان نجات و فاجعه را رقم می زنند.
در نهایت، دانستن این نکات تنها زمانی مؤثر است که از قبل آن ها را تمرین کرده باشید یا حداقل ذهن شما با این سناریوها آشنا باشد. در زمان حمله، آتش می تواند همه چیز را در چند دقیقه نابود کند، اما واکنش درست، از پیش اندیشیده و بدون ترس، می تواند جان شما و عزیزان تان را نجات دهد. آمادگی برای بدترین شرایط، بهترین سرمایه گذاری برای حفظ جان در لحظات بحرانی است.
امتیاز کاربران
0(0)
سوال خود را در این قسمت مطرح کنید