جوکی پمپ

۱ دی ۱۴۰۳

جوکی پمپ

جوکی پمپ ها  در  سیستم های اطفاء حریق آبی در ساختمان های بلند مرتبه ، به عنوان یک عنصر ضروری تلقی می شوند.

این پمپ های کوچک به عنوان پمپ کمکی برای حفظ فشار ثابت و جبران افت فشار ناشی از نشتی ها یا مصرف آب در سیستم اطفا حریق آبی استفاده میشوند .

هدف از نصب این پمپ  اطمینان از  ثبات فشار در لوله های سیستم اطفا حریق و جلوگیری از روشن شدن مداوم پمپ اصلی به علت افت فشارهای جزئی است هم چنین جوکی پمپ ها در سیستم های اطفاء حریق آبی  برای حفظ فشار در لوله های متصل به  اسپرینکلرها استفاده می شوند تا در صورت بروز آتش سوزی، آب به سرعت و با فشار کافی به محل حریق برسد.

پمپ های جوکی  معمولاً پمپ های سانتریفیوژ چند مرحله ای کوچک هستند و الزامی به فهرست شدن یا داشتن گواهی برای کار در سیستم های آتش نشانی را  ندارند. اما بهتر است مطابق با استاندارد NFPA20   ساخته شوند و دارای تائیدیه های جهانی UL.FMباشند تا از عملکرد صد در صدی آن ها اطمینان داشته باشیم.

استفاده از جوکی پمپ در سیستم اطفا حریق آبی چه مزایایی دارد

در سیستم های اطفای حریق، جوکی پمپ یا پمپ کمکی نقش بسیار مهمی در افزایش عملکرد و کارآیی سیستم دارد. مزایای استفاده از جوکی پمپ در سیستم اطفا حریق به شرح زیر است:

1. جلوگیری از روشن شدن مکرر پمپ اصلی: جوکی پمپ وظیفه دارد فشار سیستم را در سطح مطلوب نگه دارد و از روشن شدن مکرر پمپ اصلی جلوگیری کند. این امر سبب افزایش عمر پمپ اصلی و کاهش هزینه های تعمیر و نگهداری آن می شود.
2. صرفه جویی در مصرف انرژی: پمپ اصلی توان بیشتری دارد و در صورت روشن و خاموش شدن مکرر، مصرف انرژی بیشتری خواهد داشت. جوکی پمپ با توان کمتر، به راحتی می تواند افت فشارهای کوچک را جبران کرده و از مصرف بیش از حد انرژی جلوگیری کند.
3. پایداری فشار سیستم: در سیستم های اطفا حریق، فشار پایدار برای عملکرد موثر سیستم ضروری است. جوکی پمپ با حفظ فشار در سطح مناسب، از افت ناگهانی فشار جلوگیری کرده و عملکرد سیستم را بهبود می بخشد.
4. پیشگیری از نشت های کوچک: سیستم های اطفا حریق ممکن است دارای نشت های کوچک باشند که به مرور زمان باعث افت فشار در سیستم می شوند. جوکی پمپ می تواند افت فشار ناشی از نشت های کوچک را جبران کند و به این ترتیب از فعال شدن پمپ اصلی جلوگیری می شود.
5. کاهش استهلاک تجهیزات: پمپ اصلی به دلیل کارکرد کمتر، کمتر دچار فرسایش و استهلاک می شود. این موضوع باعث کاهش هزینه های نگهداری و افزایش عمر مفید تجهیزات می شود.
6. آمادگی برای شرایط اضطراری: جوکی پمپ به گونه ای طراحی شده است که افت فشارهای جزئی را مدیریت می کند. در صورتی که افت فشار زیادی به وجود آید، پمپ اصلی وارد مدار می شود و با عملکرد سریع خود، سیستم را آماده مقابله با آتش می کند. این آماده سازی اولیه کمک می کند که سیستم در شرایط اضطراری سریع تر عمل کند.

به طور کلی، وجود جوکی پمپ در سیستم های اطفا حریق، علاوه بر کاهش مصرف انرژی و هزینه ها، موجب بهبود عملکرد و افزایش ایمنی سیستم در هنگام وقوع آتش سوزی می شود.

اجزا جوکی پمپ ها

جوکی پمپ ها از چندین بخش و قطعه تشکیل شده اند که هر کدام وظیفه ای خاص در عملکرد این پمپ دارند. اجزا و قطعات اصلی جوکی پمپ ها عبارت اند از:

پمپ اصلی (معمولاً چند مرحله ای سانتریفیوژ)

جوکی پمپ ها اغلب از نوع پمپ های چند مرحله ای سانتریفیوژ هستند که جریان و فشار کافی را برای حفظ فشار سیستم تأمین می کنند. چندمرحله ای بودن باعث می شود که پمپ بتواند فشار خروجی بالاتری ایجاد کند.

موتور الکتریکی

موتور الکتریکی به عنوان نیروی محرکه اصلی پمپ عمل می کند و پمپ را به چرخش در می آورد. موتور بسته به نیاز سیستم، توان و قدرت خاصی دارد و باید قادر به کارکرد طولانی مدت باشد.

تابلو کنترل و فرمان (Control Panel)

این بخش شامل کنترلرها و تایمرها است و وظیفه کنترل و تنظیم عملکرد جوکی پمپ را بر عهده دارد. تابلو کنترل به پمپ فرمان می دهد که در چه زمانی روشن یا خاموش شود و فشار سیستم را به دقت نظارت می کند.

پرشر سوئیچ (Pressure Switch)

پرشر سوئیچ یا کلید فشار، از اجزای مهم جوکی پمپ است که کاهش یا افزایش فشار در سیستم را حس می کند. این سوئیچ با رسیدن فشار به حد تنظیم شده، پمپ را روشن یا خاموش می کند.

شیر یک طرفه (Check Valve)

شیر یک طرفه از برگشت آب به داخل پمپ جلوگیری می کند و فشار را در سیستم حفظ می نماید. این شیر به پمپ کمک می کند تا تنها در یک جهت آب را پمپاژ کند و از افت فشار سیستم جلوگیری می کند.

مخزن فشار (Pressure Tank)

برخی سیستم ها دارای مخزن فشار هستند که وظیفه ذخیره و حفظ فشار سیستم را بر عهده دارد. این مخزن فشار را در حد ثابت نگه می دارد و باعث می شود که پمپ در صورت افت فشار ناگهانی به کار بیافتد.

مانومتر (Pressure Gauge)

مانومتر یا گیج فشار، فشار سیستم را نمایش می دهد و به اپراتورها اجازه می دهد تا به صورت لحظه ای وضعیت فشار را مشاهده کنند. این ابزار در کنترل فشار و عملکرد صحیح سیستم نقش اساسی دارد.

شیر قطع و وصل (Isolation Valve)

این شیر برای قطع و وصل جریان آب به جوکی پمپ به کار می رود و امکان تعمیر و نگهداری را بدون تخلیه کل سیستم فراهم می کند.

لوله ها و اتصالات

لوله ها و اتصالات وظیفه هدایت جریان آب به سیستم را بر عهده دارند و با توجه به ساختار و ظرفیت سیستم، طراحی و نصب می شوند.

جوکی پمپ ها چگونه در سیستم نصب می شوند؟

نصب جوکی پمپ در سیستم های اطفای حریق نیازمند رعایت اصول و استانداردهایی است که به عملکرد بهینه سیستم کمک می کنند. در ادامه به مراحل نصب و نکات مهم در مورد نصب جوکی پمپ ها در سیستم اطفای حریق می پردازیم:

1. اتصال به سیستم لوله کشی اصلی

جوکی پمپ ها به سیستم لوله کشی اصلی اطفا حریق متصل می شوند، ولی این اتصال به گونه ای است که فشار سیستم را بدون فعال شدن پمپ اصلی ثابت نگه دارد.

در این اتصال، جوکی پمپ با لوله کشی انشعابی به مدار متصل می شود تا بتواند به طور مستقل عمل کند و تنها در صورت نیاز به حفظ فشار، وارد عمل شود.

2. استفاده از شیرهای کنترل و چک ولو

برای جلوگیری از برگشت جریان آب و یا تاثیرگذاری پمپ اصلی بر روی جوکی پمپ، از چک ولو (شیر یکطرفه) در مسیر نصب جوکی پمپ استفاده می شود.

همچنین، شیر قطع و وصل (شیر دستی) نیز به منظور تعمیر و نگهداری جوکی پمپ ها در مسیر قرار داده می شود تا بتوان در مواقع لزوم جوکی پمپ را از مدار خارج کرد.

3. تنظیمات فشار مناسب

جوکی پمپ باید بر اساس فشار تنظیم شده ای کار کند که کمتر از فشار فعال سازی پمپ آتش نشانی اصلی است. این تنظیمات به گونه ای انجام می شود که جوکی پمپ در شرایط افت فشار جزئی وارد مدار شود و پمپ اصلی تنها در صورت افت فشار زیاد (در هنگام آتش سوزی) فعال گردد.

تنظیمات فشار معمولاً بر اساس پرشر سوئیچ انجام می شود که سطح فشار سیستم را به طور مداوم بررسی کرده و به جوکی پمپ اعلام می کند.

4. استفاده از تابلو کنترل جوکی پمپ

جوکی پمپ ها معمولاً با استفاده از یک تابلو کنترل مستقل راه اندازی و کنترل می شوند. این تابلو کنترل دارای پرشر سوئیچ و تایمر است تا جوکی پمپ به طور خودکار در زمان نیاز فعال شود.

تابلو کنترل همچنین امکان عیب یابی سریع و کنترل دقیق فشار جوکی پمپ را فراهم می کند.

5. موقعیت نصب مناسب

جوکی پمپ باید در نزدیکی پمپ اصلی نصب شود تا بتواند پس از اعلام حریق توسط سیستم اعلام حریق و روشن شدن سیستم اطفا به سرعت فشار سیستم را تثبیت کند.

باید از لرزش و آسیب مکانیکی جلوگیری شود و جوکی پمپ در محل مناسبی نصب گردد که از آسیب های احتمالی در امان باشد.

6. اتصال به منبع آب

جوکی پمپ باید به منبع آبی متصل باشد که جریان پایدار و مداوم را تامین کند. منبع آب می تواند همان منبع اصلی سیستم اطفا حریق باشد یا یک مخزن ذخیره جداگانه که برای این منظور در نظر گرفته شده است.

7.  آزمایش و بررسی نهایی

پس از نصب، جوکی پمپ باید به دقت تست شود تا از عملکرد صحیح آن در حفظ فشار سیستم اطمینان حاصل شود.

باید مطمئن شد که پمپ به درستی به مدار وارد و خارج می شود و هیچ گونه نشت یا افت فشار غیرعادی در سیستم وجود ندارد.

نصب جوکی پمپ ها در سیستم اطفا حریق به دقت زیادی نیاز دارد و باید از اصول و استانداردهای ایمنی و فنی پیروی شود تا جوکی پمپ به طور صحیح و کارآمد عمل کند و از فشار سیستم در شرایط غیراضطراری محافظت کند.

تفاوت مهم جوکی پمپ با پمپ اصلی

تفاوت اصلی بین جوکی پمپ (Jockey Pump) و پمپ اصلی آتش نشانی (Fire Pump) در کاربرد و اندازه آن هاست.

کاربرد و وظیفه

جوکی پمپ: جوکی پمپ به عنوان یک پمپ کمکی در سیستم های اطفای حریق نصب می شود و وظیفه آن حفظ فشار ثابت در لوله های سیستم اسپرینکلر است. این پمپ کوچک و کم قدرت، به طور مداوم فشار سیستم را کنترل می کند و مانع افت فشار می شود تا در صورت بروز یک حادثه، بلافاصله پمپ اصلی وارد عمل شود.

پمپ اصلی آتش نشانی: این پمپ برای تأمین جریان و فشار بالای آب در مواقع اضطراری به کار می رود. وقتی در سیستم افت فشار شدیدی ایجاد می شود (مانند زمانی که یکی از اسپرینکلرها فعال می شود)، کنترلر، پمپ اصلی را فعال می کند تا آب کافی برای مقابله با آتش سوزی را تأمین کند.

اندازه و ظرفیت

جوکی پمپ: اندازه و ظرفیت جوکی پمپ بسیار کمتر از پمپ اصلی است، چراکه تنها برای حفظ فشار سیستم طراحی شده و نیاز به تأمین جریان بالا ندارد.

پمپ اصلی آتش نشانی: این پمپ بزرگ تر و قدرتمندتر است و توانایی تأمین جریان آب بسیار بیشتری برای مقابله با آتش  را دارد و در سیستم های اطفا حریق آبی نظیر اسپرینکلر استفاده می شود.


عملکرد و شروع به کار

جوکی پمپ: به طور مداوم کار می کند یا در فواصل زمانی کوتاه روشن می شود تا فشار سیستم حفظ شود.

پمپ اصلی آتش نشانی: تنها در مواقع ضروری و در هنگام آتش سوزی فعال می شود و برای زمان های اضطراری به کار می رود.

- جوکی پمپ ها برای حفظ فشار ثابت است و پمپ اصلی آتش نشانی برای تأمین آب و فشار بالا در مواقع آتش سوزی.

عملکرد جوکی پمپ

جوکی پمپ به منظور حفظ فشار ثابت در سیستم های اطفای حریق طراحی شده است و عملکرد آن به صورت زیر است:

حفظ فشار ثابت در سیستم

جوکی پمپ در سیستم های اطفای حریق به صورت مداوم یا با فواصل زمانی مشخص کار می کند تا فشار لوله ها و سیستم اسپرینکلر را در حد مطلوب نگه دارد. اگر به هر دلیلی فشار سیستم کاهش یابد (مثلاً به دلیل نشت های کوچک یا تغییرات دمایی)، جوکی پمپ به طور خودکار روشن می شود و فشار را به حالت اولیه برمی گرداند.

تشخیص افت فشار جزئی و جلوگیری از فعال شدن پمپ اصلی

جوکی پمپ طراحی شده تا فشار را در مواقعی که افت فشار جزئی اتفاق می افتد، حفظ کند. این امر از فعال شدن بی مورد پمپ اصلی در اثر افت فشارهای کوچک جلوگیری می کند، که هم به طول عمر پمپ اصلی کمک می کند و هم در مصرف انرژی صرفه جویی می شود.

فعال سازی در مواقع مورد نیاز

سیستم کنترلی جوکی پمپ به گونه ای طراحی شده که با تشخیص کاهش فشار در حد مشخصی، پمپ را روشن می کند. زمانی که فشار به حد تنظیم شده بازگردد، پمپ به صورت خودکار خاموش می شود.

آماده سازی سیستم برای شرایط اضطراری

در صورت بروز آتش سوزی و باز شدن یک یا چند اسپرینکلر، فشار سیستم به میزان بیشتری کاهش می یابد. این کاهش فشار توسط کنترلر سیستم تشخیص داده می شود و پمپ اصلی را فعال می کند. جوکی پمپ در این حالت وظیفه ای ندارد و پمپ اصلی وارد عمل می شود.

تبصره :  جوکی پمپ به عنوان یک پمپ کمکی و کوچک عمل می کند که در شرایط عادی فشار سیستم را حفظ کرده و تنها در موارد افت فشارهای جزئی فعال می شود.

 تابلو برق جوکی پمپ ها

معمولاً جوکی پمپ ها تابلو برق یا تابلو کنترل مجزا دارند. این تابلو برق مجزا برای کنترل و مدیریت عملکرد جوکی پمپ به کار می رود و شامل قطعات کنترلی مانند تایمر، رله ها، و کلیدهای قطع و وصل است.

ویژگی های تابلو برق جوکی پمپ عبارت اند از:

1. کنترل روشن و خاموش شدن پمپ: این تابلو به جوکی پمپ فرمان روشن و خاموش می دهد تا پمپ تنها زمانی کار کند که نیاز به حفظ فشار وجود دارد.
2. پرشر سوئیچ ها و تایمرها: این تجهیزات در تابلو کنترل به کار می روند تا با حس کردن تغییرات فشار در سیستم، به موقع پمپ را روشن یا خاموش کنند.
3. سیستم حفاظت از موتور: تابلو برق جوکی پمپ معمولاً مجهز به حفاظت های الکتریکی مانند محافظت در برابر اضافه بار و نوسانات ولتاژ است تا به موتور آسیبی وارد نشود.
4. نظارت و نمایش وضعیت پمپ: برخی تابلوها دارای چراغ های هشدار یا نمایشگرهایی هستند که وضعیت پمپ، فشار سیستم، و سایر پارامترهای کلیدی را نشان می دهند.

تبصره :  این تابلو برق مجزا باعث افزایش قابلیت اطمینان و کنترل دقیق تر جوکی پمپ می شود و آن را از تابلو برق پمپ اصلی آتش نشانی مستقل نگه می دارد.

تابلو برق جوکی پمپ آتش نشانی برند تورناتک کانادا | واردات  و فروش توسط شرکت مهندسی صباتام صنعت
منطبق بر استانداردهای جهانی

تابلو برق جوکی پمپ های تورناتک (Tornatech)

به طور کلی برای کنترل و نظارت بر عملکرد جوکی پمپ های آتش نشانی طراحی شده اند و از ویژگی های خاصی برخوردارند. شرکت تورناتک به تولید تابلوهای برق با کیفیت و مطابق با استانداردهای بین المللی شناخته شده است. تابلو برق جوکی پمپ های تورناتک ویژگی های زیر را دارا هستند.

ویژگی های اصلی تابلو برق جوکی پمپ های تورناتک

کنترل دقیق فشار سیستم

تابلو برق به طور خودکار افت فشار در سیستم را شبیه سازی کرده و در صورت نیاز جوکی پمپ را فعال می کند. همچنین، زمانی که فشار به مقدار مناسب برسد، پمپ را خاموش می کند.

رله ها و کلیدهای حفاظتی

تابلو برق های تورناتک شامل رله های حفاظتی برای جلوگیری از اضافه بار و قطع ناخواسته پمپ ها هستند. این امر از آسیب دیدن موتور و سایر اجزای پمپ جلوگیری می کند.

پرشر سوئیچ (Pressure Switch)

پرشر سوئیچ ها که در تابلو برق قرار دارند، به سیستم امکان می دهند تا تغییرات فشار را به طور دقیق نظارت کنند و در صورت بروز کاهش فشار، پمپ را فعال کنند.

نظارت و هشدار

تابلو برق ها معمولاً دارای سیستم های نظارتی و هشداردهنده هستند که اطلاعات مربوط به وضعیت سیستم، از جمله روشن یا خاموش بودن پمپ و وضعیت فشار را به نمایش می گذارند. این سیستم ها می توانند شامل صفحه نمایش دیجیتال، چراغ های هشدار و یا سیستم های اعلان صوتی باشند.

امکان برنامه ریزی و تنظیمات

تابلوهای برق جوکی پمپ تورناتک قابلیت تنظیم فشار و سایر پارامترها را دارند تا بتوانند عملکرد پمپ را مطابق با نیازهای خاص سیستم تنظیم کنند.

مدارهای حفاظتی و ایمنی

تابلو برق تورناتک از مدارهای حفاظتی برای جلوگیری از خطرات احتمالی مانند اتصال کوتاه، اضافه بار و نوسانات ولتاژ برخوردار است. این ویژگی ها از سلامت تجهیزات و پمپ های جوکی محافظت می کند.

قابلیت کنترل از راه دور

در برخی از مدل ها، امکان کنترل و نظارت از راه دور فراهم است. این ویژگی می تواند برای نظارت بر عملکرد سیستم در مکان های دوردست بسیار مفید باشد.

مطابقت با استانداردهای بین المللی

تابلو برق جوکی پمپ های تورناتک معمولاً با استانداردهای بین المللی مانند NFPA 20 (استاندارد سیستم های آتش نشانی) و UL (آزمایشگاه های ایمنی ایالات متحده) مطابقت دارند.

تابلو برق جوکی پمپ های تورناتک برای کنترل و نظارت بر عملکرد پمپ های آتش نشانی طراحی شده و شامل ویژگی هایی مانند حفاظت در برابر اضافه بار، نظارت دقیق بر فشار، هشدارها و امکان تنظیم پارامترها هستند. این ویژگی ها به اطمینان از عملکرد بهینه سیستم های آتش نشانی و حفاظت در برابر خطرات کمک می کنند