سیستم اعلام حریق آدرس پذیر

در طراحی و اجرای سیستم های ایمنی ساختمان، یکی از مهم ترین تصمیم ها انتخاب نوع سیستم اعلام حریق است. اگر پروژه ای بزرگ مانند بیمارستان، برج اداری، مرکز داده (Data Center) یا مجتمع تجاری در دست دارید، احتمالاً این سؤال برایتان مطرح شده که سیستم اعلام حریق آدرس پذیر چیست و چرا تا این اندازه در پروژه های مدرن به آن توجه می شود؟

براساس گزارش انجمن جهانی آتش نشانی NFPA، بیش از ۸۰ درصد خطاها و تأخیرها در عملیات اطفای حریق به دلیل ناتوانی در شناسایی دقیق محل وقوع آتش سوزی یا نقص در سیستم هشداردهنده است. این آمار به روشنی نشان می دهد که دقت در تشخیص محل حادثه، حیاتی ترین عامل در کاهش تلفات جانی و مالی محسوب می شود.

پاسخ این نیاز حیاتی، سیستم اعلام حریق آدرس پذیر (Addressable Fire Alarm System) است. سیستمی هوشمند که با شناسایی دقیق محل وقوع حریق، زمان واکنش را به حداقل می رساند و نقش مهمی در حفظ ایمنی ساختمان ها دارد.

در ادامه، با زبانی ساده اما تخصصی، تمامی ابعاد این سیستم از نحوه عملکرد و اجزا تا قیمت، مزایا و مقایسه با سیستم متعارف را بررسی می کنیم تا بتوانید انتخابی آگاهانه و دقیق برای پروژه خود داشته باشید.

سیستم اعلام حریق آدرس پذیر چیست؟ 

سیستم اعلام حریق آدرس پذیر (Addressable Fire Alarm System) نسل پیشرفته ای از سیستم های تشخیص و هشدار حریق است که هر یک از اجزای آن، از دتکتور دود و حرارت گرفته تا شستی اعلام حریق، آژیر و فلاشر، دارای آدرس اختصاصی و قابل شناسایی هستند.

به زبان ساده، در این سیستم، تمام تجهیزات به صورت شبکه ای به کنترل پنل مرکزی متصل می شوند و هر کدام یک شماره یا کد منحصربه فرد دارند. بنابراین، وقتی حریقی رخ دهد یا حتی خطایی در یکی از قطعات ایجاد شود، سیستم می تواند محل دقیق حادثه را روی نمایشگر پنل مشخص کند.
برای مثال:

دتکتور دود – طبقه ۵ – اتاق سرور – کد ۲۳

همین قابلیت آدرس دهی باعث می شود تیم ایمنی یا آتش نشانی بدون اتلاف وقت، مستقیماً به نقطه حادثه برسند و عملیات اطفا را سریع تر آغاز کنند.

در مقابل، سیستم های اعلام حریق متعارف (Conventional Fire Alarm Systems) تنها به صورت «زون بندی» عمل می کنند؛ یعنی اگر آتش سوزی در یکی از مناطق رخ دهد، سیستم فقط اعلام می کند که حریق در آن زون شناسایی شده، بدون آنکه محل دقیق سنسورهای اعلام حریق فعال را مشخص کند.

بنابراین می توان گفت تفاوت اصلی این دو سیستم در سه بخش خلاصه می شود:

• دقت در شناسایی: در سیستم آدرس پذیر، محل دقیق حریق با جزئیات نمایش داده می شود؛ در سیستم متعارف، فقط ناحیه کلی مشخص می شود.
• نوع سیم کشی: سیستم آدرس پذیر به صورت حلقوی (Loop) اجرا می شود و به کابل کشی کمتری نیاز دارد، در حالی که در سیستم متعارف هر زون به صورت جداگانه سیم کشی می شود.
• کاربری و مقیاس: سیستم آدرس پذیر برای پروژه های بزرگ، بیمارستان ها، مراکز داده، برج ها و فضاهای صنعتی مناسب است، درحالی که سیستم متعارف معمولاً برای ساختمان های کوچک یا متوسط کاربرد دارد.

در حقیقت، سیستم اعلام حریق آدرس پذیر با ترکیب فناوری دیجیتال، شبکه هوشمند و آدرس دهی دقیق، به شما این امکان را می دهد تا سریع تر، دقیق تر و با اطمینان بیشتر در برابر آتش سوزی واکنش نشان دهید. چیزی که سیستم های سنتی قادر به انجام آن نیستند.

نحوه عملکرد سیستم اعلام حریق آدرس پذیر

سیستم اعلام حریق آدرس پذیر به صورت هوشمند و شبکه ای کار می کند. تمام تجهیزات شامل دتکتورها، شستی ها، آژیرها و ماژول ها روی یک یا چند لوپ (Loop) نصب می شوند و این حلقه ها با کنترل پنل مرکزی در ارتباط دائمی هستند. به همین دلیل سیستم به طور مداوم وضعیت هر نقطه از ساختمان را بررسی می کند و کوچک ترین تغییر در شرایط محیط را گزارش می دهد.

مراحل عملکرد سیستم آدرس پذیر

• پایش مداوم محیط:

دتکتورهای دود، حرارت یا شعله، به صورت لحظه ای پارامترهای محیطی را اندازه گیری می کنند تا هرگونه نشانه از آتش سوزی را در مراحل اولیه شناسایی کنند.

• ارسال سیگنال دارای آدرس:

هر تجهیز دارای یک آدرس منحصر به فرد است. هنگام تشخیص دود یا گرما، سیگنالی شامل کد تجهیز و محل دقیق آن به کنترل پنل ارسال می شود.

• نمایش محل دقیق روی پنل:

کنترل پنل مرکزی، اطلاعات را دریافت کرده و محل دقیق حادثه را روی صفحه نمایش نشان می دهد — برای مثال:

دتکتور دود – طبقه ۵ – اتاق سرور – کد ۲۳

• فعال سازی هشدار و فرمان های حفاظتی:

در صورت تأیید وقوع حریق، سیستم به طور خودکار آژیرها و فلاشرها را فعال کرده و در صورت نیاز، فرمان قطع برق، کنترل اگزاست فن یا سیستم اطفاء حریق را صادر می کند.

نحوه سیم کشی در سیستم اعلام حریق آدرس پذیر

یکی از تفاوت های اصلی این سیستم با مدل های متعارف، ساختار حلقوی (Loop) در سیم کشی است. در سیستم های متعارف، برای هر «زون» یک زوج سیم جداگانه کشیده می شود که در پروژه های بزرگ، باعث افزایش حجم کابل و هزینه نصب می گردد.

اما در سیستم آدرس پذیر، همه تجهیزات روی یک حلقه بسته (لوپ) قرار می گیرند؛ به طوری که انتهای کابل دوباره به پنل مرکزی بازمی گردد.

این طراحی مزایای فنی و اقتصادی مهمی دارد:

• کاهش مصرف کابل تا ۴۰٪ نسبت به سیستم متعارف
• امکان تشخیص دقیق محل قطعی یا خطا در کابل ها
• تداوم عملکرد سیستم حتی در صورت قطع حلقه از یک سمت
• نصب آسان تر و نظم بیشتر در طراحی مدارها

انواع سیستم اعلام حریق آدرس پذیر

سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر بر اساس سطح هوشمندی و قابلیت های پردازش اطلاعات، به دو نوع اصلی تقسیم می شوند: سیستم آدرس پذیر معمولی و سیستم آدرس پذیر هوشمند. هرکدام از این دو مدل برای نوع خاصی از پروژه ها طراحی شده اند و انتخاب بین آن ها به بودجه، ابعاد ساختمان و حساسیت کاربری بستگی دارد.

۱. سیستم اعلام حریق آدرس پذیر هوشمند

این سیستم پیشرفته ترین و دقیق ترین نوع سیستم اعلام حریق آدرس پذیر است. در مدل هوشمند، هر دتکتور و تجهیز علاوه بر داشتن آدرس منحصر به فرد، قابلیت تحلیل داده و تنظیم حساسیت نیز دارد.

به عبارت دیگر، سیستم فقط به صورت صفر و یک عمل نمی کند، بلکه میزان دود، حرارت یا گاز را تحلیل می کند و با الگوریتم های داخلی خود تشخیص می دهد که آیا شرایط فعلی واقعاً نشانگر آتش سوزی است یا خیر. همین ویژگی باعث می شود خطاهای اعلام کاذب (False Alarm) تا حد زیادی کاهش پیدا کند.

ویژگی ها و مزایا:

• پایش هوشمند و مداوم پارامترهای محیطی
• تشخیص زودهنگام حریق و کاهش آلارم های اشتباه
• قابلیت تنظیم سطح حساسیت دتکتورها از طریق پنل
• ثبت و تحلیل داده ها برای مدیریت و نگهداری سیستم
• مناسب برای پروژه های بزرگ، حساس و حیاتی مانند بیمارستان ها، مراکز داده (Data Centers)، فرودگاه ها و برج های اداری

۲. سیستم اعلام حریق آدرس پذیر معمولی 

در این نوع سیستم، هر تجهیز نیز دارای آدرس مخصوص خود است، اما فاقد توانایی تحلیل هوشمند داده هاست. عملکرد سیستم بر پایه سیگنال ساده ی "فعال یا غیرفعال" است و فقط محل وقوع حریق یا خطا را گزارش می دهد، بدون ارزیابی سطح خطر یا میزان دود.

ویژگی ها و مزایا:

• ساختار ساده تر و هزینه پایین تر نسبت به مدل هوشمند
• مناسب برای پروژه های با بودجه محدود یا حساسیت کمتر
• قابلیت گسترش و افزودن تجهیزات جدید
• نصب و برنامه ریزی سریع تر نسبت به سیستم های هوشمند

کاربردها:

این نوع سیستم معمولاً در ساختمان های اداری متوسط، انبارها، مراکز تجاری کوچک و فضاهای آموزشی استفاده می شود که نیاز به تحلیل پیشرفته ندارند اما دقت در تشخیص محل حریق اهمیت دارد.

در مجموع، اگر پروژه ای دارید که دقت، پایداری و مدیریت هوشمند اولویت اصلی است، سیستم آدرس پذیر هوشمند بهترین انتخاب شما خواهد بود. اما اگر به دنبال راهکاری اقتصادی و کاربردی برای پروژه های کوچک تر هستید، مدل غیرهوشمند (Addressable Non-Intelligent) نیز پاسخ گو خواهد بود.

قیمت سیستم اعلام حریق آدرس پذیر در سال ۱۴۰۴

قیمت سیستم اعلام حریق آدرس پذیر به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله تعداد لوپ ها، نوع و تعداد دتکتورها و شستی ها، برند تجهیزات و متراژ ساختمان. در این بخش، به بررسی هزینه های تخمینی برای اجزای مختلف سیستم اعلام حریق آدرس پذیر می پردازیم.

عوامل مؤثر بر قیمت:

• تعداد لوپ ها: هر چه تعداد لوپ ها بیشتر باشد، هزینه ها به طور مستقیم افزایش می یابد.
• تعداد و نوع دتکتورها و شستی ها: دتکتورهای دود، حرارتی، مولتی و دیگر انواع دتکتورها از نظر قیمت متفاوت هستند.
• برند تجهیزات: برندهای معتبر بین المللی مانند UL، LPCB، CE معمولاً قیمت بالاتری دارند.
• متراژ و نوع ساختمان: پروژه های بزرگ و حساس مانند بیمارستان ها، برج ها و مراکز تجاری، نیاز به تجهیزات پیشرفته تری دارند.

رنج قیمت اجزای سیستم اعلام حریق آدرس پذیر

رنج کلی قیمت پروژه های معمولی

برای پروژه های معمولی، رنج قیمت سیستم اعلام حریق آدرس پذیر از ۱۸۰ میلیون تومان تا ۴۵۰ میلیون تومان متغیر است، بسته به تعداد و نوع تجهیزات انتخابی.

چگونه استعلام قیمت دقیق دریافت کنید؟

جهت دریافت لیست قیمت اعلام حریق آدرس پذیر و استعلام تجهیزات وارداتی، می توانید با واحد فروش صباتام تماس بگیرید.

مزایا و معایب سیستم اعلام حریق آدرس پذیر

سیستم اعلام حریق آدرس پذیر، در مقایسه با سیستم های متعارف، دقت، انعطاف و سرعت بسیار بالاتری در شناسایی و واکنش به آتش سوزی دارد. اما مانند هر فناوری دیگری، در کنار مزایای چشمگیر خود، معایبی نیز دارد که باید پیش از خرید و نصب مورد توجه قرار گیرند.

در مجموع، سیستم اعلام حریق آدرس پذیر با وجود هزینه اولیه بیشتر، به دلیل دقت بالا، کارایی هوشمند و نگهداری آسان تر، در پروژه های بزرگ و حیاتی انتخابی حرفه ای و مطمئن است.

استانداردها و الزامات سیستم اعلام حریق آدرس پذیر

سیستم اعلام حریق آدرس پذیر باید مطابق با استانداردهای بین المللی و ملی نصب و بهره برداری شود تا از عملکرد صحیح و ایمن آن اطمینان حاصل شود. برخی از مهم ترین استانداردها عبارتند از:

• NFPA72: استاندارد آتش نشانی آمریکا که مشخصات فنی سیستم های اعلام حریق را تنظیم می کند.
• EN54: استاندارد اروپایی که ویژگی های فنی و عملکردی سیستم های اعلام حریق را مشخص می سازد.
• LPCB: استاندارد بریتانیا برای تجهیزات اعلام حریق که به کیفیت و کارایی آن ها توجه دارد.
• UL: استاندارد آمریکایی که برای تاسیسات آتش نشانی ساختمان و تجهیزات حفاظتی در برابر آتش سوزی استفاده می شود.
• استاندارد آتش نشانی ایران: که تأکید ویژه ای بر مطابقت با الزامات قانونی و ایمنی دارد.

رعایت این استانداردها در طراحی و نصب سیستم های آدرس پذیر موجب افزایش ایمنی، کاهش خطاها و اعتماد بیشتر به عملکرد سیستم خواهد شد.

نکات مهم قبل از خرید و نصب سیستم اعلام حریق آدرس پذیر

قبل از خرید و نصب سیستم اعلام حریق آدرس پذیر، توجه به چند نکته مهم می تواند از بروز مشکلات در آینده جلوگیری کند:

1. نوع پروژه و نیازها: پروژه های بزرگ مانند بیمارستان ها و مراکز داده نیاز به سیستم های هوشمند و با دقت بالا دارند. برای پروژه های کوچک، سیستم های ساده تر ممکن است کفایت کنند.
2. برند و استاندارد تجهیزات: انتخاب برندهای معتبر و تجهیزات با استانداردهای UL، LPCB، CE باعث اطمینان از کیفیت و عملکرد بهینه سیستم خواهد شد.
3. تعداد و نوع لوپ ها: تعداد لوپ ها باید مطابق با متراژ ساختمان و نیاز پروژه انتخاب شود. سیستم های بزرگ تر به کنترل پنل های چندلوپ نیاز دارند.
4. پشتیبانی و گارانتی: اطمینان حاصل کنید که تجهیزات خریداری شده دارای گارانتی معتبر و خدمات پس از فروش از شرکت تأمین کننده باشند.

این نکات باعث می شوند که سیستم اعلام حریق آدرس پذیر شما به طور مؤثر و طولانی مدت عمل کند و از خطرات احتمالی جلوگیری نماید.

سیستم اعلام حریق آدرس پذیر و اخذ تائیدیه آتش نشانی

سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر، با دقت و عملکرد بالا، یکی از اصلی ترین ابزارها در افزایش ایمنی ساختمان ها به ویژه در پروژه های بزرگ و حساس هستند. برای اطمینان از اینکه این سیستم ها با استانداردهای لازم مطابقت دارند، اخذ تاییدیه آتش نشانی از سوی سازمان های مربوطه ضروری است.

مشاوره آتش نشانی یکی از مراحل مهم قبل از نصب سیستم اعلام حریق آدرس پذیر است. متخصصان آتش نشانی می توانند بر اساس ویژگی های پروژه، به انتخاب مناسب ترین تجهیزات و طراحی سیستم کمک کنند. پس از نصب، برای اخذ تاییدیه آتش نشانی، سیستم باید بر اساس استانداردهای مربوطه مانند NFPA72، EN54 و استانداردهای محلی بررسی و تأیید شود. این تاییدیه به شما اطمینان می دهد که سیستم اعلام حریق آدرس پذیر به درستی نصب شده و آماده عملکرد صحیح در شرایط اضطراری است.

این فرآیند، علاوه بر تأمین امنیت ساختمان، باعث افزایش اعتبار پروژه و رعایت الزامات قانونی در برابر آتش سوزی خواهد شد.

سیستم اعلام حریق آدرس پذیر و اخذ تائیدیه آتش نشانی

سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر، با دقت و عملکرد بالا، یکی از اصلی ترین ابزارها در افزایش ایمنی ساختمان ها به ویژه در پروژه های بزرگ و حساس هستند. برای اطمینان از اینکه این سیستم ها با استانداردهای لازم مطابقت دارند، اخذ تاییدیه آتش نشانی از سوی سازمان های مربوطه ضروری است.

مشاوره آتش نشانی یکی از مراحل مهم قبل از نصب سیستم اعلام حریق آدرس پذیر است. متخصصان آتش نشانی می توانند بر اساس ویژگی های پروژه، به انتخاب مناسب ترین تجهیزات و طراحی سیستم کمک کنند. پس از نصب، برای اخذ تاییدیه آتش نشانی، سیستم باید بر اساس استانداردهای مربوطه مانند NFPA72، EN54 و استانداردهای محلی بررسی و تأیید شود. این تاییدیه به شما اطمینان می دهد که سیستم اعلام حریق آدرس پذیر به درستی نصب شده و آماده عملکرد صحیح در شرایط اضطراری است.

این فرآیند، علاوه بر تأمین امنیت ساختمان، باعث افزایش اعتبار پروژه و رعایت الزامات قانونی در برابر آتش سوزی خواهد شد.

صباتام با سال ها تجربه در زمینه مشاوره آتش نشانی و نصب سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر، می تواند راهکارهای تخصصی برای اخذ تاییدیه آتش نشانی ارائه دهد و شما را در مسیر طراحی و نصب سیستم های ایمن یاری کند. تیم متخصص صباتام همواره به روز با استانداردهای جهانی، به شما اعتماد می دهد که سیستم اعلام حریق نصب شده، بهترین عملکرد را در مواقع اضطراری داشته باشد.